- Η ραδιενέργεια
- — Από τις αρχές του αιώνα, κατόπιν των εργασιών του ζεύγους Κιουρί, του Ράδερφορντ κ.ά., ήταν γνωστό ότι τα ραδιενεργά στοιχεία εκπέμπουν τρεις τύπους ακτινοβολιών που υποδείχνονται με τα ελληνικά γράμματα α (ακτινοβολίες με θετικό ηλεκτρικό φορτίο), β (ακτινοβολίες με αρνητικό ηλεκτρικό φορτίο) και γ (χωρίς ηλεκτρικό φορτίο). Μια πιο επιμελημένη μελέτη του φαινόμενου της ραδιενέργειας απόδειξε ότι ενώ τα σ. α (που ταυτίζονται με πυρήνες ηλίου), τα οποία εκπέμπονται από ένα στοιχείο χημικά και φυσικά προσδιορισμένο, έχουν όλα την ίδια ενέργεια, δε συμβαίνει το ίδιο για την εκπομπή σ. β (που ταυτίζονται με ηλεκτρόνια), τα οποία έχουν ενέργειες διαφορετικές μεταξύ τους. Επειδή η διαφορά ενέργειας μεταξύ των αρχικών ατόμων που παράγουν την εκπομπή β και των ατόμων που σχηματίζονται είναι σταθερή και δεν εξαρτιέται από την ενέργεια του εκπεμπόμενου ηλεκτρόνιου, παραδέχονταν - σύμφωνα με την αρχή της διατήρησης της ενέργειας - ότι μαζί με το ηλεκτρόνιο θα εκπέμπονταν και ένα άλλο σ. ικανό να φέρει μια ποσότητα ενέργειας τέτοια, ώστε το άθροισμα της ενέργειας του ηλεκτρονίου και αυτού του υποθετικού σ. να ήταν ίσο προς την ποσότητα ενέργειας που χάνεται από τον αρχικό πυρήνα (*Πάουλι). Στο σ. αυτό δόθηκε το όνομα νετρίνο* και για την ύπαρξή του υπήρξαν πολυάριθμες έμμεσες επιβεβαιώσεις πριν από το 1955 και άμεσες στη συνέχεια. Το γεγονός ότι το νετρόνιο παρουσιάζει μια ελαφρά υπεροχή μάζας σε σχέση προς το πρωτόνιο (μάζα που αντιστοιχεί σε μια ενέργεια περίπου 1 Me V) οδήγησε στην υπόθεση ότι αυτό θα ήταν ασταθές και θα μπορούσε να διασπαστεί σ’ ένα πρωτόνιο και σε μια ορισμένη ποσότητα ενέργειας. Η μεταγενέστερη μελέτη του νετρονίου, που κατέστη δυνατή με μεγάλες ποσότητες νετρονίων που παράγονται από πυρηνικούς αντιδραστήρες, επέτρεψε να παρατηρηθεί ότι το ελεύθερο νετρόνιο παρακμάζει σ’ ένα πρωτόνιο ένα ηλεκτρόνιο κι ένα νετρίνο.
Dictionary of Greek. 2013.